فراموشي*هاي مقطعي، آلزايمر نيست
دكتر سيدعبدالرضا طبسي، متخصص بيماري*هاي مغز و اعصاب در اين*باره به «جام*جم» مي*گويد: فراموشي علل مختلفي دارد و هر چه سن افزايش مي*يابد، شيوع آن نيز بيشتر مي*شود. مهم*ترين نكته در برخورد با فراموشي اين است كه بدانيم گاهي مي*شود براي فراموشي علتي پيدا كرد و در برخي موارد نيز علت خاصي ندارد؛ اما مهم*ترين نكته يافتن علت فراموشي است.
فراموشي حقيقي يا كاذب
اين پزشك متخصص با اشاره به فراموشي*هاي حقيقي و كاذب توضيح مي*دهد: عمدتا فراموشي*هاي كاذب به مواردي اطلاق مي*شود كه خود بيمار نسبت به فراموشي*اش آگاه است، اما اگر فراموشي حقيقي باشد، بيمار به آن آگاه نبوده و اصلا نمي*داند كه مواردي را فراموش مي*كند.
وي مي*افزايد: در فراموشي*هاي كاذب علت بيشتر مسائل رواني، فشارهاي روحي و عمدتا افسردگي است. اما در مقابل، در فراموشي*هاي حقيقي بيمار اصلا نمي*داند كه فراموشي دارد و همين نوع فراموشي است كه مشكل*ساز مي*شود. همچنين هر چه سن افزايش يافته و بالاتر مي*رود، درصد اين فراموشي*ها نيز بيشتر مي*شود.
فراموشي قابل درمان
دكتر طبسي يادآور مي*شود: زماني كه با فراموشي حقيقي روبه*رو هستيم، بايد انواع قابل درمان و غيرقابل درمان را از هم جدا كنيم. گروهي از بيماري*ها هستند كه فراموشي را ايجاد كرده و قابل درمان هستند. به عنوان مثال، يك نوع خونريزي مغزي كه عمدتا در اثر ضربه *در افراد مسن پيش مي*آيد، مي*تواند سبب فراموشي شود. در اين حالت با تخليه خونريزي قسمت زير جمجمه فراموشي پايان مي*يابد.
كم*كاري غده تيروئيد نيز از ديگر بيماري*هايي است كه مي*تواند فراموشي ايجاد كند.بنابراين، اگر بيمار كم*كاري تيروئيد را درمان كند، فراموشي نيز به طور كلي جبران شده و از بين مي*رود.وي به اختلالات فعاليت كبدي يا كليوي نيز به عنوان فراموشي يا دمانس*هاي قابل درمان اشاره مي*كند.
فراموشي*هاي غيرقابل درمان
اين دانشيار بيماري*هاي مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشكي تهران درباره ديگر انواع فراموشي*ها توضيح مي*دهد: برخي از انواع فراموشي*ها غيرقابل درمان هستند؛ مثل آلزايمر كه شايع*ترين علت فراموشي حقيقي است. شيوع آلزايمر با افزايش سن، بيشتر شده، اما اين نكته به اين معني نيست كه همه افراد مسن آلزايمر مي*گيرند. از سوي ديگر، متاسفانه علت اصلي اين بيماري تاكنون شناخته نشده است.
دكتر طبسي در مورد شيوه*هاي جلوگيري از بروز و پيشرفت آلزايمر مي*گويد: استفاده بيشتر از قوه تفكر، بهترين راه براي پيشگيري و به تعويق انداختن آلزايمر است؛ حل كردن جدول و مطالعه نيز از بهترين راهكارها هستند.
وي تاكيد مي*كند: بيماري كه فراموشي پيدا مي*كند، اتفاقي كه تازه پيش آمده را به ياد نمي*آورد. اما خاطرات دوران كودكي را به خوبي به ياد دارد؛ مي*داند كدام مدرسه مي*رفته و دوستانش چه كساني بوده*اند، اما اگر چند عدد را به او بگوييم نمي*تواند آنها را به خاطر بسپارد و تكرار كند.
رويارويي با فرد مبتلا به فراموشي
دكتر طبسي مي*افزايد: افراد مسني كه با اين مشكل روبه*رو هستند، به شدت به درمان نياز دارند. در برخورد با اين بيماران مهم است كه ابتدا فراموشي حقيقي يا كاذب را تشخيص داده و وقتي به حقيقي بودن آن پي برديم، قابل درمان يا غيرقابل درمان بودن آن را مشخص كنيم. اما وقتي به بيماري*هاي غيرقابل درمان رسيديم كه سبب فراموشي مي*شود، بايد از داروهاي جديدي كه وجود دارد، استفاده كنيم. حفاظت از بيماران نيز از ديگر موارد مهم است؛ چون حتي ممكن است بيمار به خودش صدمه بزند. علاوه بر اين موارد، تغذيه سالم و استفاده مرتب از داروها را نيز نبايد ناديده گرفت.
وي يادآور مي*شود: انواعي از ضايعات عروقي مغز نيز مي*توانند ايجاد فراموشي كنند كه در حقيقت ناشي از سكته*هاي كوچك مغزي است. گاهي سكته به دليل گرفتاري مناطق حركتي مغز، نيمي از بدن را فلج مي*كند؛ اما گاهي نيز فراموشي ناشي از ضايعات كوچك مغز است كه مركز حافظه را درگير كرده و بيمار اختلال حافظه پيدا مي*كند. اين مورد هم درمان*هاي خاص خودش را دارد. همچنين بايد از خوردن غذاهاي چرب و نمك زياد اجتناب كرده و با كنترل فشار خون و ديابت از پيشرفت اين مشكل جلوگيري كرد. البته با مراجعه به پزشك متخصص و با داروهاي مناسب نيز بايد اين مشكل را كنترل نمود.
به گفته وي بروز اين مشكل تا مرحله*اي كه پيش رفته، قابل درمان نيست، اما مهم اين است كه جلوي پيشرفت را گرفته و آن را كنترل كنيم.
دكتر طبسي يادآوري مي*كند: فراموشي از يك مشكل ساده شروع شده و مي*تواند تا جايي پيشرفت كند كه حتي فرد، خانه*اش را هم گم كند، به همين دليل مي*بينيم كه درمان و كنترل اين بيماري تا چه حد مهم و تاثيرگذار است.
وي بايادآوري اين نكته كه يك يا دو مورد فراموشي دليل ابتلا به آلزايمر نيست، آنها را تنها ناشي از مشغله روحي، رواني و فكري مي*داند